Gardasil aşısı, kondilom yani genital siğil hastalığına neden olan HPV’nin dokuz tipine karşı koruma sağlamak amacıyla uzun yıllar önce geliştirilen ve bilinen herhangi bir zararı olmayan FDA onayı alınmış bir aşıdır. (1)
Kullanıldığı ilk andan itibaren bugüne kadar geçen 12 yıllık süreçte koruyuculuğu tespit edilip kanıtlanmıştır. (2)
Gardasil Aşısı Kime Yapılır?
Dünya Sağlık Örgütü, 24 yaşını geçmemiş ve henüz cinsellik ile tanışmamış tüm kadınlar için gardasil yapılmasını önermektedir. Gelişen ülkelerin bir çoğunda 12 yaşını geçmiş kız çocuklarının aşı programında yer almaktadır.
Geçtiğimiz son yıllarda bilimsel araştırmalardan elde edilen verilere istinaden pesin ve makat kanseri (anal yolla cinsel ilişkiye girenlerde) ile karşılaşan bireylerin çoğunluğunda HPV (human papillom virus) olduğu saptanmıştır. Bu anlamda sadece kız çocuklarının değil erkeklere de HPV aşısı yapılmasının doğru bir uygulama olacağı bildirilmektedir.
Gardasil 9 Aşısı Ne İşe Yarar?
Siğil HPV virüsü sebebiyle vücudun her bölgesinde ortaya çıkan ve oluştuğu yere göre farklı isimle anılan bulaşıcı bir hastalıktır. HPV’nin günümüze kadar tespit edilen 236 tipi bulunmaktadır. Bunların bazıları risksiz, bazıları düşük riskli, bazıları ise orta risklidir. Gardasil gibi HPV aşıları vücudun bağışıklık sisteminin gelişmesini ve HPV virüsünün riskli tiplerine karşı koruma sağlamaktadır.
HPV aşısı her ne kadar koruma amaçlı olarak önerilse de bazı bilimsel yazılar tedavi sırasında vurulduğunda süreci hızlandırdığı yönünde bilgi vermektedir.
Gardasil Hangi Tiplere Karşı Koruma Sağlar?
En riskli tipler olarak bilinen 6- 11 – 16 – 18 – 31 – 33 – 45 – 52 ve 58’e karşı koruma sağlamaktadır.
Özellikle kadınlarda rahim ağzında tespit edilen HPV virüsünü 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58 tipleri oluşturmaktadır. Bu doğrultuda gardasil aşısının rahim ağzı kanserlerine karşıda ciddi anlamda koruma sağladığı görülmüştür.
Gardasil Aşısının Yan Etkileri Var mı, Nelerdir?
Tüm aşılarda olduğu gibi gardasilde de nadir olarak hafif ateş, baş ağrısı, yapılan bölgede ağrı, şişlik, alerjik reaksiyonlar, kızarıklık, bulantı, kusma, halsizlik, üşüme, tansiyona bağlı bayılma, kas ve eklem ağrıları görülebilmektedir. Aşının yapıldığı binlerce insan arasında sadece 3-5’inde görülebilecek yan etkiler olup sayı ve şiddet bakımından bakıldığında önemsenmeyecek niteliktedir.
HPV Aşısı Nereden Yapılır?
Siğil aşısı maalesef devlet tarafından karşılanmamaktadır. Aşıyı kendi imkanlarınızla temin ederek sağlık kuruluşlarına yaptırabilirsiniz.
Dilerseniz IDEA Kliniklerin tümünde Gardasil 4 ve 9 aşıları her an hazır bulunmaktadır. Size en yakın kliniğimizden randevu alarak gardasil 9 aşısı vurdurabilirsiniz.
HPV Aşısı Kaç Doz Yapılır?
Doz sayısı aşı yapılacak olan kişinin yaşına göre değişiklik göstermektedir. DSÖ aşının 9 yaş itibariyle yapılması gerektiği yönünde öneri sunmaktadır. Eğer 9-14 yaş aralığında yapılacaksa 2 doz yeterlidir. Ancak 15 yaş sonrasında yapılacaksa 3 doz olmalıdır.
9 -4 yaş arasında yapıldıysa ilk dozla ikinci doz arasında en az 5 ay, en fazla 13 ay olmalıdır. 5 aydan daha kısa sürede yapıldıysa bu durumda erişkinler gibi 3 doz yapılması gerekir. Erişkinlerde 3 doz sıfır iki ve altıncı ayda yapılmalıdır.
HPV Aşısı Kaç Yaşına Kadar Yapılabilir? Yaş Sınırı Nedir?
DSÖ, erkeklerde 9-21, kadınlarda ise 9-25 yaş aralıklarını önermektedir. Fakat riskli gruptaysanız doktor önerisine uygun şekilde yaptırmanız gerekmektedir.
HPV tedavisi olan hastaların aşı yaptırması bağışıklığı güçlendirdiği ve hastalıktan 100 kat daha fazla koruduğu bilimsel olarak kanıtlanmış olduğundan hasta hangi yaşta olursa olsun aşıya başlanması yönünde görüşlerde bulunmaktadır.
HPV Aşısını Devlet Karşılıyor mu, Ücretsiz mi Yapılıyor?
Uzun yıllardır ülkemizde bulunan gardasil 4 ve 2023 yılının başlarında ithal edilmiş olan gardasil 9 aşıları devlet tarafından karşılanmamakta olup, kendiniz temin ederek yaptırmanız gerekmektedir. Sağlık bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre aşı takvimine alınacağı söylense de kısa vadede böyle bir durum beklenmemektedir.
HPV Aşısı Nerden Yapılır?
HPV aşısı koldan yapılan bir aşı türüdür. Genellikle ağrı olabilme ihtimaline karşı daha az kullanılan kolun omuza yakın olan deltoid kasın içine yapılmaktadır.
HPV Aşısı Fiyatı Ne Kadar?
Gardasil 9’un aşı ücreti 3750 TL’dir. Ücretlendirme nakit ödemeler için geçerlidir. Her iki aşıda IDEA Kliniklerin tümünde bulunmakta olup aşı olmak için size en yakın kliniğimizden randevu alarak gelebilirsiniz.
Gardasil Aşının Erkek veya Kadın İçin Farkı Var mı?
Uygulama bakımından kadın yada erkek için bir fark yoktur. Aşı her bireyde kas içine uygulanır. Etkileri yada yan etkilerinde de çok büyük bir fark olmayıp yaklaşık aynıdır. Kadınlarda görülen rahim ağzı kanserinin oluşumunda %95 HPV rol oynamaktadır ve aşı sayesinde korunmak mümkündür. Erkeklerde görülen penis ve anüs kanseri ise en nadir görülen kanser tipidir ve bu kanserlerin HPV sebebiyle olduğu netleşmemiştir. Kadınlar için HPV aşısı çok gerekliyken, erkekler için olmayabilir ancak yaptırılması tavsiye edilmektedir.
HPV Bulaştıktan Sonra HPV Aşısı Yapılabilir mi?
DSÖ, kişinin cinsellikle tanışmasından önce HPV aşısının yaptırılması yönünde tavsiye vermektedir ancak yapılması fayda sağlar. Örnek verecek olursak hasta HPV tip 16’dan kaynaklı hasta olduğunda tedavi edilirse tip 16’ya karşı bağışıklık kazanır ancak geri kalan 8 tipe bağışıklığı olmayacaktır. Böyle bir durumda tüm tiplere karşı koruma sağlanacağı için yaptırılması önerilir.
Diğer bir bilimsel görüşe göre ise aşının yaptırılması tedaviyi de olumlu yönde etkilemektedir. (4)
Gardasil Aşı Türkiye’de Aşı Takviminde Var mı?
Gardasil henüz ülkemizdeki aşı takviminde bulunmamaktadır. Yakın zamanda aşı takviminde olacağına dair bilgi bulunsa da pahalı olduğu için önümüzdeki kısa vadede olmayacağı belirtilmektedir.
Gardasil HPV’yi Önler mi?
Gardasil aşısı içerdiği tiplere karşı koruma sağlamaktadır. Diğer tiplere koruma sağlamaz. 15 yaşına kadar 2 doz, 15 yaşından sonra 3 doz yapılır ve belirli tiplere ömür boyu koruma sağlar.
Hangi HPV Aşısı Daha İyidir?
Ülkemizde Cervarix, Gardasil 4 ve Gardasil 9 olmak üzere 3 çeşit HPV aşısı bulunmaktadır.
Cervarix : Tip 16 ve 18 olmak üzere en yüksek riskli iki tipe koruma sağlamaktadır. Temini diğerleri gibi yaygın değildir.
Gardasil 4 : 2022 yılının aralık ayına kadar en sık kullanılan HPV aşısıydı. 6-11-16-18 tiplerine karşı koruma sağlar. Bunlar riskli grupta olan ve %90’a yakın oranda tespiti yapılmış olan tiplerdir.
Gardasil 9 : Cervarix ve Gardasil 4’ün koruduğu 6-11-16-18 ve bunların dışında tip 31-33-45-52 ve 58’e karşı koruma sağlamaktadır. Bu tipler karşılaşılan HPV lerin %95’lik kısmını oluşturur ve şu an dünyada HPV aşısı konusunda en kapsamlı olandır.
Gardasil Aşı Ücreti Ne Kadar?
Cervarix satışı olmadığından belirtilmemiştir. Gardasil 4 artık bulunamamaktır, Gardasil 9 ücreti ise 3750 TL’dir. Fiyatlar 2024 nisan ayına ait olup değişiklik gösterebilir.
Kaynak:
1- Kirby, T. (2015). FDA approves new upgraded Gardasil 9. The Lancet Oncology, 16(2), e56.
2- Harper, D. M., & DeMars, L. R. (2017). HPV vaccines–a review of the first decade. Gynecologic oncology, 146(1), 196-204.
3- Largeron, N., Petry, K. U., Jacob, J., Bianic, F., Anger, D., & Uhart, M. (2017). An estimate of the public health impact and cost-effectiveness of universal vaccination with a 9-valent HPV vaccine in Germany. Expert Review of Pharmacoeconomics & Outcomes Research, 17(1), 85-98.
4- Bossart, S., Gabutti, M. P., Seyed Jafari, S. M., & Hunger, R. E. (2020). Nonavalent human papillomavirus vaccination as alternative treatment for genital warts. Dermatologic therapy, 33(4), e13771.
5- Op. Dr. Atilla KAYA – Gardasil 9 Ne İşe Yarar? – https://www.ideatip.net/gardasil-9-asi-nedir-ne-ise-yarar